PHU THÊ CANG

            

         Tình phu thê trả vay duyên trước,
         Phải xét suy dìu dắt cảnh đời,
        Gặp nhau giai ngẫu tại Trời,
Thương tình chồng vợ chẳng rời một phen.
Nương lấy nhau đua chen bước Ðạo,
Thờ mẹ cha ngay thảo một lòng,
Ngô ông thì tức nhược ông,
Bên vợ cũng tỉ bên chồng đừng khi.
Cơn hoạn nạn nương vì nhau vẹn,
Lúc ốm đau vun vén thuốc than,
Vợ chồng khi nhọc, lúc nhàn,
Ðừng vui hồi khó, lúc sang đổi dời!
Nghĩa đã nặng hôm mơi sum hiệp,
Tình phu thê Thầy tiếp chỉ bày,
Dưới người bạn thiết là ai?
Một mình chồng vợ hằng ngày có nhau;
Khi khỏe mạnh ốm đau có mặt,
Lúc gian nan khó ngặt một màu,
Tình tấm mẳn, nghĩa sang giàu,
Nghèo chia khó nhọc, may giàu chia vui.
Chớ tham phú rẽ phôi nhơn nghĩa,
Ðừng nghe lời đời bịa đặt ra,
Vợ chồng lúc nghịch hồi hòa,
Vì chưng chung gánh đạo nhà mà ra.
Khi rủi giận xét xa thương mến,
Ðừng lỡ tay lỗi đến đòn roi,
Chí linh hào-kiệt hẵn hòi,
Là ra trận mạc, vợ thoi hay gì!
Khuyên nhớ ơn biến nguy chia sớt,
Dặn trò đừng phai lợt tình duyên,
Nước nhiều nổi đã cao thuyền,
Hữu phần gặp đặng vợ hiền thì nên.
Rủi gặp vợ kêu tên chẳng chạy,
Mỗi việc chi đều trái ý mình,
Thì trò cũng chớ chia tình,
Nợ căn đó định thiên-đình chẳng chơi.
Phải biết rằng một đời phận gái,
Ðã xuất gia khó lại trở về,
Họ mình người dựng nên bề,
Họ người đành chịu ủ ê vắn cùng.
Thương nghĩa vợ thỉ chung chí nguyện,
Phận nữ nhi chẳng tiện rộng giao,
Vì chưng nhược chất thơ-đào,
Làm trai phải xét mà trao duyên lành.
Khi gia-đạo xảy sanh rối-rấm,
Ðấng nam-nhi phải nhắm kỹ cang,
Ðừng giận dữ, chí vững vàng,
Tùy theo thời thế sửa an mới là.
Tình chồng vợ khiêm hòa vẹn vẻ,
Ở với đời có lẽ an vui,
Công cô hai họ tài bồi,
Lễ nghi thờ kỉnh như hồi còn thơ.
Phận làm vợ kỉnh thờ chồng vẹn,
Chẳng nên sanh lòng thẹn ghen tuông,
Tùy nhau dắt thẳng một đường,
Muối dưa hẩm-hút náu-nương chớ từ.
Công, dung, hạnh, cũng như nội trợ,
Hằng ngày lo phận vợ con tròn,
Chẳng nên nghe giọng nỉ non,
Của người xảo-trá mà còn gương nhơ!
Bên chồng phải phụng thờ phận sự,
Với anh em cư xử đặng hòa,
Tùy chồng, tùy mẹ, tùy cha,
Nương thân dưới họ để mà nối chơn.
Chớ nghe huyển giọng đờn đổi chí,
Ðành chia duyên chẳng nghĩ chẳng suy.
Gái tơ chồng để, quí chi?
Dầu duyên chấp nối vui gì mất trinh!
Thay mặt chồng nghiêng mình gánh vác,
Chuyện gia đình phú thác chớ sai,
Khi nghèo giữ nghĩa đừng phai,
Ðến cơn đắc thế mà sai lời nguyền.
Nam-nhi nặng nợ duyên tiền định,
Trước cùng sau chớ tính hơn thua,
Nương nhau chịu nổi bốn mùa,
Gập-ghình thế độ tranh đua cảnh đời.
Chồng hòa vợ, lòng Trời thưởng phước,
Việc gia-đình rày được an vui,
Ra lo đạo đức rõ mùi,
Cuộc đời tàn bạo phải lui nhịn người.
Thầy dạy việc đôi mươi vạn loại,
Ðến đây Thầy phân giải đệ huynh,
Hữu-bằng gặp hội sân trình,
Thầy trò là gốc dạy mình thành danh.

Thư Viện 1      4   5