Giáng Cung thiên tử thống Càn Càn,

乾龙飞上九华天。

Càn Long bay lên Cửu Hoa Thiên.

天中妙有无极宫，

Trên trời diệu hữu Vô Cực Cung,

宫中万卷指玄篇。

Trong cung vạn quyển Chỉ Huyền Thiên.

篇中皆露金丹旨，

Trong sách đều lộ Kim Đan chỉ,

千句万句会一言。

Ngàn câu vạn cú hiểu một lời.

教人只在寻汞铅，

Dạy người chỉ ở tìm Hống Diên,

二物采入鼎中煎。

Hai vật thái vào trong Đỉnh đun.

夜来火发昆仑山，

Đêm tới Hỏa phát núi Côn Lôn,

山头火冷月光寒。

Đầu núi Hỏa lãnh ánh trăng lạnh.

曲江之上金乌飞，

Ở trên Khúc Giang, Kim Ô bay,

嫦娥已与斗牛欢。

Thường Nga đã vui cùng Đẩu Ngưu.

采之炼之未片饷，

Thái nó luyện nó chưa chốc lát,

一气渺渺通三关。

Nhất Khí mêng mông thông Tam Quan.

三关来往气无穷，

Tam Quan qua lại Khí vô cùng,

一道白脉朝泥丸。

Một đạo Bạch Mạch triều Nê Hoàn.

泥丸之上紫金鼎，

Bên trên Nê Hoàn, Tử Kim Đỉnh,

鼎中一块紫金团。

Trong Đỉnh một khối Tử Kim tròn.

化为玉浆流入口，

Hóa thành Ngọc Tương chảy vào miệng,

香甜清爽遍舌端。

Thơm ngọt thanh sảng khắp đầu lưỡi.

吞之服之入五内，

Nuốt nó uống nó vào Ngũ Nội,

脏腑畅甚身康安。

Tạng phủ rất sướng thân khang an.

赤蛇苍龙交合时，

Lúc Xích Xà, Thương Long giao hợp,

风恬浪静虎龙盘。

Gió yên sóng lặng, Hổ Long quấn.

神水湛湛华池净，

Thần Thủy trong trẻo, Hoa Trì tịnh,

白雪纷纷飞四山。

Bạch Tuyết mịt mù bay Tứ Sơn.

七宝楼台十二时，

Thất Bảo lâu đài mười hai giờ,

楼前黄花深可观。

Trước lầu, Hoàng Hoa thấy tốt tươi.

即此可谓铅汞精，

Liền có thể nói Diên Hống Tinh,

化作精髓盈关元，

Hóa thành Tinh Tủy đầy Quan Nguyên,

但去身中寻周天，

Chỉ bỏ trong thân tìm Chu Thiên,

前弦之后后弦前。

Sau khi Tiền Huyền, trước Hậu Huyền.

药味平平气象足，

Dược vị bình bình khí tượng đủ,

天地日月交会间。

Trong khoảng trời đất nhật nguyệt giao.

虚空自然百杂碎，

Hư không tự nhiên trăm tạp vỡ,

嚼破混沌软如绵。

Nhai vỡ hỗn độn mềm như bông.

翻来复去成一钱，

Lật đi lật lại thành một đồng,

遍体玉润而金坚。

Khắp thân ngọc nhuận và kim kiên.

赤血换兮白血流，

Xích Huyết đổi hề Bạch Huyết chảy,

金光满室森森然。

Kim Quang đầy buồng phủ mịt mù.

一池秋水浸明月，

Một ao thu thủy ướt Minh Nguyệt,

一朵金花如红莲。

Một đóa Kim Hoa như Hồng Liên.

此时身中神气全，

Lúc này trong thân, Thần Khí toàn,

不须求道复参禅。

Không cần cầu Đạo với tham thiền.

我今知君如此贤，

Nay ta biết anh hiền như vậy,

知君有份为神仙。

Biết anh có phận thành thần tiên.

分明指示无多语，

Phân minh chỉ thị không nhiều chữ,

默默运用而抽添。

Âm thầm vận dụng mà trừu thiêm.

年中取月不用年，

Trong năm lấy tháng, không dùng năm,

月中取日月徒然。

Trong tháng lấy ngày, tháng bỏ đi.

日中取时时易日，

Trong ngày lấy giờ, giờ dịch ngày,

时中有刻而玄玄。

Trong giờ có khắc mà huyền huyền.

玄之又玄不可言，

Huyền rồi lại huyền không thể nói,

元来朔望明晦弦。

Nguyên lai Sóc Vọng rõ Hối Huyền,

金翁姹女夺造化，

Kim Ông Xá Nữ đoạt tạo hóa.

神鬼哭泣惊相喧。

Thần quỷ khóc lóc đến ồn ào.

云收雨散万籁静，

Mây tan mưa tạnh vạn âm tĩnh,

一粒玄珠种玉田。

Một hạt Huyền Châu trồng Ngọc Điền.

十月火候圣胎园，

Mười tháng Hỏa Hậu, Thánh Thai tròn,

九还七返相回旋。

Cửu Hoàn Thất Phản vòng lại nhau.

初时夹脊关脉开，

Mới đầu Giáp Tích Quan Mạch khai,

其次膀胱如火燃，

Tiếp đó Bàng Quang như lửa đốt,

内中两肾如汤煎，

Bên trong Lưỡng Thận như đun canh,

时乎挑动冲心源。

Lúc mà dẫn khởi xung Tâm Nguyên.

心肾水火自交感，

Tâm Thận Thủy Hỏa tự giao cảm,

金木间隔谁使然。

Kim Mộc ngăn cách ai làm vậy.

黄庭一气居中宫，

Hoàng Đình Nhất Khí ở Trung Cung,

宰制万象心掌权。

Quản chế vạn tượng Tâm chưởng quyền.

水源清清如玉镜，

Nguồn nước trong vắt như gương ngọc,

孰使河车如行船。

Ai khiến Hà Xa như thuyền đi.

一霎火焰飞烧天，

Một lát ngọn lửa bốc thiêu trời,

乌魂兔魄成微尘。

Ô Hồn Thố Phách thành bụi nhỏ.

如斯默默觅真诠，

Như thế âm thầm tìm Chân Thuyên,

一路径直入灵真。

Một con đường thẳng vào Linh Chân.

分明精里以气存，

Phân minh trong Tinh để Khí tồn,

渐渐气积以生神。

Dần dần Khí tích mà sinh Thần.

此神乃是天地精，

Thần này mới là Thiên Địa Tinh,

纯阳不死为真人，

Thuần Dương bất tử là Chân Nhân,

若知如此宜修仙，

Nếu biết như vậy nên tu tiên,

修仙惟有金丹门。

Tu tiên chỉ có Kim Đan môn.

金丹亦无第二诀，

Kim Đan không có quyết thứ hai,

身中一亩为家园。

Trong thân một mẫu là vườn nhà.

唾涕津精气血液，

Thóa thế tân tinh khí huyết dịch,

七件阴物何取焉。

Bẩy loại vật Âm lấy làm gì.

坎中非肾乃灵根，

Trong Khảm chẳng Thận là Linh Căn,

潭底日红北马奔。

Đáy đầm Nhật hồng, Bắc Mã chạy.

七返九还在片饷，

Thất Phản Cửu Hoàn trong chốc lát,

一切万物皆生成。

Toàn bộ vạn vật đều sinh thành.

惟此乾坤真运用，

Chỉ vận dụng đúng Càn Khôn này,

不必兀兀徒无言。

Chẳng cần lo lắng giữ vô ngôn.

无心无念神已昏，

Vô tâm vô niệm Thần đã hôn,

安得凝聚成胎仙。

Sao ngưng tụ thành Thai Tiên được.

胎仙只是交结成，

Thai Tiên chỉ là giao kết thành,

交结惟在顷刻间。

Giao kết chỉ ở trong khoảnh khắc.

君还知有太阳回，

Ngươi còn biết có Thái Dương hồi,

正在冬至几日前。

Chính tại vài ngày trước Đông Chí.

又言金精既降时，

Lại nói lúc Kim Tinh đã giáng,

复以何物复金精。

Lại dùng vật gì phục Kim Tinh.

金精只在坤宫药，

Kim Tinh chỉ tại Khôn Cung Dược,

坤在西南为川源。

Khôn tại Tây Nam là xuyên nguyên.

蟾光终日照西川，

Thiềm Quang suốt ngày chiếu Tây Xuyên,

只此便是药之根。

Chỉ đây ấy là gốc của Dược.

以时易日刻易时，

Dùng giờ dịch ngày, khắc dịch giờ,

一滴甘露名灵泉。

Một giọt Cam Lộ tên Linh Tuyền.

吞入心中冲肺腧，

Nuốt vào trong Tâm xung Phế Du,

落在膀胱而成丹。

Rơi vào Bàng Quang mà thành Đan.

丹头不在膀胱结，

Đan này chẳng kết ở Bàng Quang,

元在膀胱却在肝。

Nguyên ở Bàng Quang sao ở Can.

肝为木液遇金精，

Can là Mộc Dịch gặp Kim Tinh,

逢土交结成大还。

Gặp Thổ giao kết thành Đại Hoàn.

莫言此时有为功，

Đừng nói lúc này hữu vi công,

又恐斯为着相言。

Lại sợ đó vì chấp tướng ngôn.

始于着相至无相，

Bắt đầu chấp tướng đến vô tướng,

炼精化气气归根。

Luyện Tinh hóa Khí, Khí quy căn.

气之根本凝成神，

Căn bản của Khí ngưng thành Thần,

方曰无为而通灵。

Mới nói vô vi mà thông linh.

譬如夫妇交媾时，

Ví như lúc vợ chồng giao cấu,

一点精血结成婴。

Một điểm Tinh Huyết kết thành thai.

彼之以情而感情，

Đó là dùng tình để cảm tình,

尚且婴儿十月成。

Hãy còn Anh Nhi mười tháng thành.

何况宇宙在乎手，

Huống gì vũ trụ ở trong tay,

身中虎啸龙吟声。

Trong thân tiếng Hổ khiếu Long ngâm.

虽然不见龙之吟，

Dù cho không thấy tiếng Long ngâm,

波浪高涌千万寻。

Sóng bốc lên cao ngàn vạn tầm.

虽然不见虎之啸，

Dù cho không thấy tiếng Hổ gầm,

夜深风声吼万林。

Đêm sâu tiếng gió gầm vạn lâm.

自乎丹道凝结后，

Từ sau khi Đan Đạo ngưng kết,

以至火候烹炼深。

Cho đến Hỏa Hậu đun luyện sâu.

及于十月霜飞时，

Rồi đến mười tháng lúc sương bay,

神魂奔走安敢争。

Thần Hồn bôn tẩu sao dám tranh.

一年都计十二月，

Một năm tổng là mười hai tháng,

卯酉沐浴谁敢行。

Mão Dậu Mộc Dục ai dám hành.

所以十月入神室，

Vì thế mười tháng vào Thần Thất,

金鼎满满龙精盈。

Kim Đỉnh tràn trề Long Tinh đầy.

缚云捉月之机关，

Cơ quan để trói mây bắt trăng,

得诀修炼夫何难。

Đắc quyết tu luyện có gì khó.

果然缚得云在山，

Quả nhiên trói được mây ở núi,

又解捉住月之魂。

Lại biết bắt chặt Hồn của trăng.

点头此语知古人，

Gật đầu lời này biết cổ nhân,

何虑不把身飞昇。

Lo gì không mang thân phi thăng.

身之壳兮心之肉，

Vỏ của thân hề thịt của Tâm,

心中自有无价珍。

Trong Tâm tự có ngọc vô giá.

可以生我复死我，

Có thể sinh ta rồi giết ta,

既能饥人亦饱人。

Cũng năng đói người và no người.

寻其毳路取其原，

Tầm ra đường nhỏ lấy được nguồn,

逍遥快乐无饥寒。

Tiêu dao khoái lạc không cơ hàn.

似此景象与证验，

Như cảnh tượng này và chứng nghiệm,

总在一日工夫间。

Đều trong khoảng công phu một ngày.

工夫如下譬如闲，

Công phu như vậy chẳng cần vội,

药不远兮采不难。

Dược chẳng xa hề thái không khó.

谁知火焰万丈红，

Ai hay lửa bốc vạn trượng hồng,

烧杀三尸玉炉寒。

Thiêu chết Tam Thi, lạnh Ngọc Lô.

丹田亦能生紫芝，

Đan Điền có thể sinh Tử Chi,

黄庭又以生红粘。

Hoàng Đình lại để sinh Hồng Niêm

红粘一食永不饥，

Hồng Niêm ăn xong mãi không đói,

紫芝一服常童颜。

Tử Chi nuốt xong thường đồng nhan.

满身混如白乳花，

Toàn thân sắc như cánh hoa trắng,

金筋玉骨老不昏。

Kim Cân Ngọc Cốt già chẳng lẫn.

功成行满鹤来至，

Công thành hạnh mãn hạc tới nơi,

一举便要登云端。

Nhẩy lên một cái là đến mây.